آشنایی با اصول مدیریت ریسک در سرمایه گذاری

اقدام به سرمایه‌گذاری با توجه به تغییرات ارزش ریال، تبدیل به یک اقدام ضروری شده است. بااین‌حال پیش از آنکه بخواهید سرمایه خودتان را درگیر بازارهای مالی کنید، باید با اصول مدیریت ریسک سرمایه گذاری در ایران آشنا شوید. مدیریت ریسک در سرمایه گذاری به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که طی آن می‌توانید در قبال یک ریسک کم، انتظار یک بازدهی مطلوب را داشته باشید. در ادامه این مطلب به مدیریت ریسک و کاربرد آن در بازار سرمایه می‌پردازیم و همچنین درباره انواع ریسک صحبت می‌کنیم.

فهرست مطالب:

• اهمیت مدیریت ریسک در سرمایه گذاری
• انواع ریسک در مدیریت سرمایه گذاری که باید بشناسید
• کاربردهای مدیریت ریسک در بازار
• استراتژی مدیریت ریسک در سرمایه گذاری
• سرمایه‌گذاری با ریسک کم امکان‌پذیر است؟
• کرادفاندینگ چیست؟
• جمع‌بندی

اهمیت مدیریت ریسک در سرمایه گذاری

دست کم گرفتن ریسک در سرمایه‌گذاری منجر به از دست رفتن سرمایه و ضرر کردن می‌شود. البته در شرایطی هم ممکن است ضرر نکنید، اما بدون کسب بازدهی مطلوب، عقب‌تر از تورم باقی می‌مانید و قدرت خرید و ارزش واقعی سرمایه شما کم می‌شود. برای همین است که مدیریت ریسک می‌تواند به شما راهکارهایی بدهد تا در قبال میزان معقولی از ریسک، بتوانید انتظار یک بازدهی منطقی داشته باشید.

در واقع مدیریت ریسک شما را از افت سرمایه و از دست رفتن سرمایه اصلی یا کاهش بازدهی از سرمایه‌گذاری دور می‌کند. در نهایت تحمل ریسک منطقی در ازای یک بازدهی انتظاری مشخص است که یک سرمایه‌گذاری را توجیه‌پذیر می‌کند. برای همین بدون مدیریت ریسک، حتی با فرض کسب بازدهی، آن بازدهی منطقی نبوده و به صورت تکرارپذیر امکان کسب مجدد آن وجود ندارد.

انواع ریسک در مدیریت سرمایه گذاری که باید بشناسید

ریسک‌ها را می‌توان از منظر نوع اثرگذاری و قابلیت کنترل دسته‌بندی کرد. به صورت کلی ریسک در بازار را به دو دسته سیستماتیک و غیرسیستماتیک تقسیم می‌کنند. هر کدام از این دو دسته، شامل ریسک‌های مختلفی می‌شوند که کنترل برخی ممکن است و کنترل برخی دیگر ممکن نیست.

بیشتر بخوانید: چطور یک سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده داشته باشیم؟

ریسک سیستماتیک

ریسک سیستماتیک به ریسک‌هایی گفته می‌شود که همزمان بر تمام بازار اثرگذار است و حاصل یک شرایط خاص یا یک دارایی مشخص نیست. برای مثال، ریسک تحولات سیاسی و اقتصادی یا ریسک تغییر نرخ بهره از جمله ریسک‌های سیستماتیک است که بر کل بازارهای دارایی اثرگذار بوده و شما نمی‌توانید به نوعی آن را کنترل نمایید.

از آنجایی‌که ریسک سیستماتیک قابلیت کنترل توسط سرمایه‌ گذار را ندارد، باید برای آن استراتژی و برنامه داشته باشید. برای مثال، اگر بی‌ثباتی نرخ بهره بالا است، سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی با بازدهی انتظاری کمتر از نرخ بهره منطقی نیست. شما با اخذ تصمیمات درست می‌توانید به نوعی ریسک سیستماتیک را در سرمایه‌گذاری لحاظ کنید. هرچند که نمی‌توانید تمام ابعاد آن را مدیریت کنید.

بیشتر بخوانید: آشنایی با مدیریت ریسک در بازارهای مالی و سرمایه

ریسک غیرسیستماتیک

ریسک غیرسیستماتیک به ریسک‌هایی گفته می‌شود که تنها بر یک بخش از بازار مؤثر است و شامل کلیت بازار نمی‌شود. در این مدل ریسک، شما با اخذ استراتژی مدیریت ریسک در سرمایه گذاری می‌توانید آن را کنترل کرده و به نوعی سبدی بهینه از منظر ریسک تشکیل دهید. ریسک‌هایی مثل توقف تولید یک شرکت، ورشکستگی یک واحد تولیدی و موارد مشابه شامل ریسک غیرسیستماتیک می‌شود.

کاربردهای مدیریت ریسک در بازار

سرمایه‌گذاری در بازارها همواره ریسک دارد و هیچ بازاری نیست که خالی از ریسک باشد. مدیریت ریسک در چنین شرایطی است که به کار شما می‌آید. با مدیریت ریسک می‌توانید سرمایه‌گذاری‌های خود را بهینه کنید تا در مجموع، بازدهی شما بیشتر از ریسکی باشد که تحمل می‌کنید. مدیریت ریسک به صورت کلی چند کاربرد اصلی دارد که در ادامه بررسی می‌کنیم.

کاهش احتمال ضرر و زیان

وقتی اصول مدیریت ریسک را رعایت می‌کنید، احتمال ضرر کردن شما کم می‌شود. برای مثال در نظر بگیرید با تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری بخواهید ریسک را کاهش دهید. در این حالت اگر یکی از دارایی‌های شما هم افت قیمت پیدا کند، افزایش قیمت سایر دارایی‌ها می‌تواند آن را جبران نماید.

بیشتر بخوانید: صفر تا صد مدیریت ریسک و سرمایه در فارکس + توصیه های مهم

کوچک کردن زیان و بزرگ کردن سود

برای کسب سود از بازارها باید بتوانید زیان‌های کوچک و سودهای بزرگ بسازید. یکی از راهکارهایی که برای کم کردن ضررها وجود دارد، رعایت مدیریت ریسک حساب است. در این حالت شما اجازه بزرگ شدن به زیان را نمی‌دهید و از آن طرف، به دارایی‌های در سود اجازه رشد می‌دهید.

نسبت بازدهی به ریسک منطقی

انتظار بازدهی شما باید با میزان ریسکی که تحمل می‌کنید، تناسب داشته باشد. کسب بازدهی اتفاقی با ریسک بالا، هنر سرمایه‌گذاری نیست و تکرارپذیری آن کم است. با مدیریت ریسک در امور مالی و سرمایه گذاری، همواره میزان بازدهی انتظاری خود را متناسب با میزان ریسکی که متحمل می‌شوید نگاه می‌دارید و از سرمایه‌گذاری در گزینه‌هایی که نسبت ریسک به بازدهی معقولی ندارند خودداری می‌کنید.

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری خطرپذیر (جسورانه) چیست؟

کاهش اضطراب و آرامش خاطر در سرمایه‌گذاری

وقتی مدیریت ریسک در سرمایه گذاری داشته باشید، دیگر نگران افت قیمت کوتاه‌مدت نیستید و نگاه‌تان به سرمایه‌گذاری تغییر می‌کند. بدون رعایت اصول مدیریت ریسک همواره در استرس تغییرات و نوسان قیمت هستید و سبد سرمایه‌گذاری شما هم حساسیت بالایی به این نوسان‌ها نشان می‌دهد. با انتخاب درست نحوه مدیریت ریسک در سرمایه گذاری می‌توانید با آرامش‌خاطر سرمایه خود در بازارهای مختلف را مدیریت کنید.

استراتژی مدیریت ریسک در سرمایه گذاری

حالا که با کاربردها و اهمیت مدیریت ریسک بیشتر آشنا شده‌اید، وقت آن است که با روش اداره کردن ریسک در سرمایه گذاری بیشتر آشنا شوید و استراتژی آن را بیاموزید. برای آنکه بتوانید مدیریت ریسک را در سرمایه‌گذاری خود رعایت نمایید، کافی است به چند اصل توجه داشته باشید. البته پیاده‌سازی هر کدام از این اصل‌ها نیازمند دانش تخصصی در زمینه مدیریت ریسک است؛ اما برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری در ایران، آگاهی از این موارد می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های شما کمک‌کننده باشد.

تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری

یکی از اصول اولیه در بهینه کردن ریسک سبد، تنوع بخشیدن به آن است. تنوع‌بخشی به سبد از آن جهت منجر به کاهش ریسک می‌شود که تا حد زیادی ریسک غیرسیستماتیک را پخش کرده و تمام سرمایه شما را متأثر از یک دارایی مشخص نمی‌کند. برای مثال اگر سبدی متشکل از 50 درصد سهام و 50 درصد صندوق طلا داشته باشید، طلا به عنوان پوشش ریسک، ارزش واقعی بخشی از سرمایه شما را حفظ می‌کند. 50 درصدی هم که به سهام اختصاص داده‌اید، با خرید سهم‌های مختلف یا انتخاب صندوق‌های سهامی مناسب، می‌تواند ریسک را کاهش دهد. به عبارتی خرید چند سهم از صنایع مختلف (البته با شرایط بنیادی مناسب) بهتر از خرید یک سهم (حتی با شرایط بنیادی عالی) است.

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری با ضمانت بازگشت سرمایه (تضمین اصل سرمایه)

به‌روز بودن تحلیل شما از بازار

بسته به نوع و افق زمانی سرمایه‌گذاری، شما همواره باید نسبت به اتفاقاتی که در بازار می‌افتد، آگاهی داشته باشید. برای مثال اگر سرمایه‌گذاری شما یکساله است، توصیه می‌کنیم به صورت فصلی شاخص‌های اقتصادی (نرخ بهره، نقدینگی، تورم) را بررسی کنید و همچنین درباره شرایط بنیادی بازار موردنظرتان (سهم، ملک، خودرو) مطالعه کنید. با این کار می‌توانید قبل از رسیدن به سقف قیمت در یک بازار از آن خارج شوید و سرمایه خود را به یک بازار امن‌تر و با انتظار بازدهی بیشتر انتقال دهید.

استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک

در سرمایه‌گذاری باید همواره از ابزارهایی که می‌توانند ریسک شما را مدیریت کنند، استفاده کنید. برای مثال، اگر قصد دارید به صورت کوتاه مدت در یک بازار یا سهم سرمایه‌گذاری کنید، استفاده از حد ضرر برای شما ضروری است تا ضرر شما از یک حدی بزرگ‌تر نشود. برخورداری از استراتژی معاملاتی برای معامله‌گران بازار سرمایه و توجه به فرصت‌ های سرمایه‌ گذاری در بازارهای موازی از دیگر شرایطی است که می‌تواند ریسک سبد سرمایه‌گذاری شما را مدیریت کند.

بیشتر بخوانید: بهترین سرمایه گذاری در زمان بحران

گنجاندن گزینه‌هایی با ریسک کم

فراموش نکنید که هدف اول شما در سرمایه‌گذاری، حفظ ارزش واقعی سرمایه‌تان است. برای همین همواره باید از گزینه‌های سرمایه‌گذاری با ریسک کم مانند صندوق‌های درآمدثابت و طلا استفاده کنید تا مجموع ریسک سبدتان کم شود. البته با پیشرفت ابزارهای سرمایه‌گذاری، گزینه‌هایی با ریسک کم و بازده بالا ایجاد شده‌اند که برای پوشش ریسک و یک سرمایه‌گذاری مطمئن عالی هستند. طرح‌های کرادفاندینگ از همین دسته‌اند.

سرمایه‌گذاری با ریسک کم امکان‌پذیر است؟

کاهش ریسک در سرمایه‌گذاری همواره با کاهش انتظار بازدهی همراه است. از آنجایی‌که استفاده از دارایی‌هایی با ریسک کم در سبد سرمایه‌گذاری ضروری است، شما باید به دنبال گزینه‌هایی باشید که با کمترین ریسک ممکن، بیشترین بازدهی را می‌سازند. برای مثال، بازدهی صندوق‌های درآمد ثابت همواره در حوالی یا کمتر از نرخ بهره است. ولی گزینه‌هایی در کرادفاندینگ هست که با همان میزان ریسک می‌توان بازدهی بیشتری کسب کرد.

بیشتر بخوانید: پرسودترین سرمایه گذاری در ایران

کرادفاندینگ چیست؟

کرادفاندینگ (Crowdfunding) یا تأمین مالی جمعی روشی است که طی آن مجموعه‌های تولیدی یا ارائه خدمات از طریق سرمایه‌های خرد، سرمایه موردنیاز خود را فراهم می‌کنند و در ازای آن، سرمایه‌گذاران را در سود خود شریک می‌سازند. مشارکت در طرح‌های کرادفاندینگ از آن جهت منطقی است که برخی از این طرح‌ها با ضمانت‌نامه بانکی، از سرمایه‌پذیر تعهد پرداخت اصل سرمایه را دریافت کرده‌اند.

چرا مدیریت ریسک در کرادفاندینگ راحت است؟

شما می‌توانید با سرمایه کم (حداقل یک میلیون تومان) در طرح‌های کرادفاندینگ سرمایه‌گذاری کنید. این مسئله، باعث می‌شود که بتوانید سبدی از طرح‌ها انتخاب کرده و در سبد سرمایه‌گذاری خود بگنجانید. از طرف دیگر، طرح‌های سرمایه‌گذاری به روش کرادفاندینگ توسط دونگی ارزیابی ریسک می‌شوند و شما با مطالعه گزارش ارزیابی ریسک، تا حد زیادی می‌توانید ریسک‌های مؤثر (غیرسیستماتیک) هر طرح را بشناسید و بر اساس بینش اقتصادی خود، اثرگذاری هر کدام را تخمین بزنید.

از طرف دیگر، برخی از طرح‌هایی که در دونگی ارائه می‌شوند، ضمانت‌نامه بانکی برای تعهد پرداخت اصل سرمایه دارند و از این جهت شما مطمئن خواهید بود که درصورتی‌که سرمایه‌پذیر قادر به انجام انتظارات نباشد، اصل سرمایه شما را خطری تهدید نمی‌کند.

بیشتر بخوانید: عوامل داخلی و خارجی موثر بر سرمایه گذاری در ایران

دونگی؛ پلتفرم سرمایه‌گذاری به روش کرادفاندینگ

اگر تمایل دارید تا بخشی از سبد سرمایه‌گذاری خودتان را در طرح‌های کم‌ریسک کرادفاندینگ سرمایه‌گذاری کنید و از مزایای آن بهره‌مند شوید، دونگی با ارائه گزارش ارزیابی ریسک و گرفتن ضمانت‌های معتبر از سرمایه‌پذیر در این مسیر همراه شماست.

شما می‌توانید با بازدید از وبسایت دونگی یا سر زدن به طرح‌های سرمایه‌گذاری، شرایط سرمایه‌گذاری به روش کرادفاندینگ را بررسی کنید. فرقی ندارد که دنبال بازدهی منطقی باشید یا بخواهید مدیریت ریسک در سرمایه گذاری را اجرایی کنید؛ طرح‌های کرادفاندینگ در تمام این شرایط به کار شما می‌آیند.

براي اطلاعات بیشتر درباره سرمایه گذاری در طرح‌های کرادفاندینگ می‌توانید به صفحه مشاوره سرمایه گذاری دونگی مراجعه کنید و با کارشناسان ما در تماس باشید.

جمع‌بندی

مدیریت ریسک در سرمایه گذاری اولین قدم ضروری شما برای جلوگیری از افت سرمایه و ضرر کردن است. در اصول مدیریت ریسک یاد می‌گیرید که کسب بازدهی مطلوب درصورتی‌که منطقی است که به ازای آن ریسک متناسبی را تحمل کنید. به عبارت بهتر، تحمیل ریسک بالا در ازای یک بازدهی احتمالی، مطلوب نیست و باید از آن خودداری کنید. در این مطلب ضمن بررسی کاربردهای مدیریت ریسک در بازار سرمایه و ارائه استراتژی مدیریت ریسک در سرمایه گذاری، گزینه‌هایی برای پوشش ریسک و سرمایه گذاری با ریسک کم معرفی کردیم.